نام آفت : کرم سفید ریشه
نام علمی : Polyphylla olivieri
خانواده : Scarabeidaeبه ، هلو ، گوجه ، آلو ، زرد آلو ، آلبالو ، انار، مو تاج خروس وحشی ، خیار ، بادمجان و ... حمله می کند .
مشخصات ظاهری و بیولوژی
حشرات کامل olivieri P. در حدود 30 تا 40 میلی متر طول دارند و پهنای بدن آن در عریض ترین قسمت تا 20 میلی متر می رسد . شاخک ها ده مفصلی است که در حشره نر 7 مفصل و در حشره ماده 5 مفصل به صورت ورقه ای (Lameli Form ) در آمده است . در حشرات نر این ورقه ها نسبتا بزرگ و در موقع حرکت باز و بسته می شو ند در افراد ماده ورقه ها کوچک است و به صورت سر سنجاق دیده می شود و بهترین وسیله ی تشخیص افراد نر و ماده می باشند . به علاوه حشرات ماده در ساق پای جلوئی سه خار یا دندانه در افراد نر دو خار یا دندانه دارند . رنگ عمومی بدن قهوه ای تیره یا سیاه است که توده هائی از پولک های صدفی رنگ روی آنها را پوشانیده است .
این پولک ها به صورت نوار یا لکه ای سفید رنگ در سطح پشتی سر ، سینه و بالپوشها جلوه گر می گردد . بدین ترتیب که یک نوار سفید از لبه ی عقبی کلیپئوس و کناره های داخلی چشم های مرکب شروع می شود و از دو طرف ، هر یک از نیمه های صفحه پشت سینه ی اول (Pronotum) را به دو قسمت می کند .
به علاوه یک نوار سفید وسطی نیز پشت سینه اول را به دو قسمت مساوی تقسیم می کند . در همه افراد سپر چه (Scutellum) کاملا سفید به نظر می رسد .
سیکل زندگی
از نظر زندگی، کرمهای سفید ریشه اغلب دوره لاروی 2 تا 3 ساله دارند . حشرات کامل معمولا درماه های آخر بهارو اوایل تابستان مشاهده می شوند. همگی شب پروازند و اکثرا ( بخصوص افراد نر ) در اطراف تله های نوری و چراغ جمع می شوند . حشرات نر قادر به تولید صدا هستند .
در هنگام روز روی تنه درختان و یا در زیر کلوخه ها استراحت می کنند . به صورت حشرات کامل مختصری از برگ درختان می خورند و لکه های خورده شده در روی پهنک برگ ایجاد می کنند. حشرات کامل تخم های خود را پس از جفت گیری به تعداد 20-70عددبه طور مجتمع در سطح زمین و بیشتر در شکاف ها و ترک های خاک قرار می دهند
تخم ها کم و بیش بیضی نزدیک به کروی به رنگ سفید صدفی و به صورت متجمع دیده می شوند .طول این تخم ها تا 3/4وعرض ان 5/2 میلیمتر است. دوره ی جنینی 2 تا 3 هفته است و لاروها پس از خروج وارد خاک می شوند و شروع به تغذیه از ریشه گیاهان مختلف می کنند در سنین اول که جثه کوچک تری دارند ، اغلب نزدیک به سطح خاک زندگی می کنند و از ریشه گندمیان نیز می خورند ، ولی در سنین بالا اغلب روی ریشه های ضخیم و غده ای گیاهان، از جمله ریشه درختان جمع می شوند و به شدت از آنها می خورند .گاهی تعداد 40 تا 50 عدد لارو روی ریشه یک درخت دیده می شود . لاروها از پوست و حتی از قسمتهای سطحی چوب تغذیه می کنند و بدین ترتیب جریان شیره ی نباتی را قطع می کنند.
لاروها (Scarabei Forme) می باشند . بدین ترتیب که دارای پاهای سینه ای نسبتا قوی و بدن خمیده شبیه (C)بوده و آخر شکم نسبتا بزرگ و متورم است . در روی آخرین نیمه حلقه شکمی بدن مو مشاهده می گردد که تعداد و طرزقرارگرفتن آنها در گونه های مختلف متفاوت است . در p.olivieri این موها 6جفت و در مقابل هم به صورت دو خط موازی قرار دارند .این حشره دارای سه سن لاروی است.مرحله لاروی سن اخر خطرناکترین است.
درختان مورد حمله زرد می شوند و رشد شا خه ها شدیدا درآنها متوقف می شود . میوه ها می ریزند و یا کوچک می مانند . این درختان به علت قطع ریشه واسیب رسیدن به طوقه ، در خاک استحکام چندانی ندارند و به سهولت کنده می شوند و به زودی خشک می گردند . لاروها در داخل خاک به تناسب تغییرات درجه حرارت فصلی تغییر محل می دهند . در ماههای گرم سال در نزدیکی های سطح خاک فعالیت می کنند و در زمستان به اعماق خاک فرو می روند . به همین لحاظ مبارزه شیمیائی پائیزه و زمستانه در مورد لاروها نتایج مطلوب را نمی دهند .
همانطور که گفته شد این حشره زمستان را به صورت لارو به سر می برد و در بهار سال سوم قبل از آنکه وارد مرحله ی شفیرگی شود یک محفظه ی گلی برای خود درست می کند ودر آنجا تبدیل به شفیره می شود ( در برخی مواردی که حشره به خاک چسبیده است شفیره ساخته نمی شود .)گاهی اوقات لارو روی چوب در طوقه وریشه های ضخیم درخت گودالی ایجاد کرده ودر همان جا شفیره شده است.
دوره ی شفیرگی 17 تا 24 روز می باشد که بعد از این مرحله حشره از شفیره ی خود بیرون می آید که اوج خروج معمولا در تیر ماه است . حشرات کامل برای خروج در خاک سوراخ هایی ایجاد و خارج می شوند .
مرحله ی اصلی خسارت این آفت مرحله کرمی آن است که در داخل خاک در اطراف ریشه ی درختان به سر می برند بنابراین مبارزه با کرم به دلیل اینکه در داخل خاک قرار دارد ، کار نسبتا مشکلی است و باید باغداران با اجرای روشهای زیر که هر کدام از آنها به نحوی در کنترل آفت موثر است با این آفت مبارزه نمایند
راههای مبارزه
1- جمع آوری و از بین بردن حشرات کامل :
اگر حشرات کامل قبل از تخم یزی جمع آوری و از بین برده شوند ، بدین ترتیب در آن سال آلودگی جدید در باغ به وجود نخواهد آمد . بنابراین به عنوان اولین اقدام ، جمع آوری و نابود کردن حشرات کامل توصیه می شود .
حشره کامل در صبح زود قبل از گرم شدن هوا به صورت غیرفعال روی شاخه های درختان به سر می برند ، بنابراین با تکان دادن شاخه ها در صبح زود می توان آنها را جمع آوری و سپس نابود کرد .
2- از بین بردن کرم ها در داخل خاک :
این عمل به دو صورت انجام می گیرد :
الف )بیل زدن باغ در فصل بهار :
بیل زدن باغ در فصل بهار دارای فوائد زیادی است . یکی از این فوائد مبارزه با کرم این آفت است . به این ترتیب که با بیل زدن و برگرداندن خاک این کرم ها ممکن است در اثر ضربه بیل از بین بروند و یا اینکه وقتی در سطح خاک قرار گیرند به وسیله ی پرندگان یا بعضی از گوشت خوارن خورده شوند . تخم های این حشره غذای مناسبی برای گونه های مختلفی از مورچگان می باشد و اغلب به وسیله ی آنها ربوده می شوند . لاروها مورد حمله میکروارگانیزم و ارگانیزم های مختلف قرار می گیرد که از آن جمله می توان جانور تک یاخته معروف به (Nosema melolonthae) را نام برد .
ب ) مسموم کردن کرم ها در خاک با استفاده از سم :
مبارزه شیمیائی عمدتا علیه لاروهای این آفت به دو روش صورت می گیرد :
- سمپاشی عمومی سطح باغ و مزرعه و زیر رو کردن خاک به عمق 25تا 30 سانتی متر است . ترکیباتی که برای این منظور در سطح یک هکتار به کار می برند عبارتند از :
گامکان 10 تا 15 کیلو ، آلدرین 40 درصد ، پود و تابل 10 کیلو در هکتار ، دی آلدرین 25 درصد ، دیازینون 20 درصد ، گرانول 80 کیلو و فورادان طبق نسخه ی موسسه سازنده .
- سمپاشی خاک اطراف درختان منفرد که به این آفت آلودگی شدید نشان می دهند برای این منظور خاک اطراف طوقه درختان آلوده را تا روی ریشه های اصلی به شعاع نیم تا یک متر کنار می زنند و منطقه ریشه های اصلی را با محلول یک درصد گامکان تجارتی و یا آلدرین یا لیندین 40 درصد بخوبی خیس می کنند . ( 5 تا 10 لیتر برای هر درخت ) و خاک ها را به جای خود بر می گردانند .
3- از بین بردن علف های هرز یک ساله و چند ساله سطح باغ چون منبع غذایی خوبی برای لاروهای سن اول است
4- شخم زمستان و جمع آوری لاروها در اسفند ماه
5- استفاده از باکتری ( Bacillas popilliae ) بر علیه این آفت که باعث به وجود آمدن بیماری شیری (milky disease )
6- قارچ (metarrhizium ani sopliae) نیز روی لاروهای این حشره تاثیر دارد و باعث از بین بردن لاروها می شود .
برای دریافت power point اماده همراه با عکسهای بیشتر email بزنید.