سفارش تبلیغ
صبا ویژن
روزگار تن‏ها را بفرساید ، و آرزوها را تازه نماید ، و مرگ را نزدیک آرد ، و امیدها را دور و دراز دارد . کسى که بدان دست یافت رنج دید ، و آن که از دستش داد سختى کشید . [نهج البلاغه]

farmer

 
 
همکنش شوری با گونه‌های Phytophthora در بیماری گموز پسته(پنج شنبه 87 فروردین 22 ساعت 10:55 صبح )

پسته یکی از درختان با ارزش در ایران و جهان است . از جمله بیماریهای مهم این نبات در ایران بیماری گموز می‌باشد. در نمونه‌برداریهای که از مناطق مختلف پسته‌کاری استان کرمان در طی سالهای 1370 و 1369 بعمل آمد، از درختان مبتلا به این بیماری گونه‌های Phytophthora citrophthora و نوع گرمادوست P.cryptogea و از خاک اطراف درختان گونه P.nicotianae جدا و بر اساس خواص مورفولوژیکی و سایر مشخصات رویشی تشخیص داده شدند. نظر به اینکه غالب پسته‌کاریها در خاکهای شور توسعه‌یافته است و بیماری گموز نیز در این مناطق شایع است همکنش شوری و فیتوفترا در آلودگی ریشه‌های پسته مورد مطالعه قرار گرفت . این آزمایش در محلول غذائی هوگلند با نصف غلظت انجام شد و از دو رقم پسته شوری (صفر، 1200، 2400 و 3600 ppm کلرید سدیم) و گونه P.citrophthora استفاده شد. تیمارهای شوری قبل و بعد از مایه‌زنی در یک طرح کامل تصادفی بصورت فاکتوریل با شش تکرار اعمال شد. همچنین اثر غلظتهای مختلف کلرید سدیم روی رشد، تولید اسپورانژیوم و رهاسازی زئوسپور دو گونه P.nicotianae , P.citrophthora با استفاده از طرح بلوکهای کامل تصادفی بصورت فاکتوریل در سه تکرار مطالعه شد. نه سطح شوری (صفر، 2000، 6000، 10000، 14000، 18000، 22000، 26000 و 30000 میلی‌گرم در لیتر کلرید سدیم) روی رشد رویشی، چهار سطح شوری (صفر، 4000، 8000 و 12000 میلی‌گرم در لیتر کلرید سدیم) روی تولید اسپورانژنیوم و چهار سطح شوری (صفر، 1000، 2000 و 3000 میلی‌گرم در لیتر کلرید سدیم) روی رهاسازی زئوسپور گونه‌های مذکور مطالعه شد. تاثیر تنش شوری در افزایش درصد آلودگی قطعات ریشه فقط در رقم فندقی بویژه در سطوح بالای شوری مشهود و بود و در رقم بادامی دیده نشد. اثر تیمارهای شوری قبل و بعد از مایه‌زنی نیز در هر دو رقم یکسان بود. همچنین بخشهای بالائی، میانی و پائینی ریشه هر دو نبات درصد آلودگی یکسانی در اثر مایه‌زنی با قارچ نشان دادند. همکنش شوری و قارچ روی طول و وزن خشک ریشه بین دو رقم تفاوت داشت . در رقم بادامی تاثیر شوری و قارچ بسیار کم بود و تفاوت خاصی بین تیمارهای مختلف دیده نشد. اما در رقم فندقی طول و وزن خشک ریشه بین تیمارهای با و بدون مایه‌زنی تفاوت معنی‌داری داشت . افزایش شوری تاثیر مشخص و معنی‌داری را روی رشد دوگونه P.citrophthora و P.nicotianae گذاشت . از طرفی تفاوت رشد بین دو گونه مذکور بویژه از سطح شوری 10000 میلی گرم در لیتر به بالا دیده شد. بطوریکه میانگین رشد گونه P.citrophthora تا سطح شوری 14000 میلی گرم در لیتر افزایش رشد دیده شد، سپس رشد روبه کاهش تدریجی گذاشت . اثر شوری روی تولید اسپورانژیوم بین دو گونه مذکور و یک جداشده P.citrophthora از خاک غیرشور نشان داد که شوری 4000 PPM باعث تحریک تولید اسپورانژیوم در جداشده P.citrophthora از خاک شور شد، درحالیکه در همان سطح شوری کاهش چشم‌گیری در تولید اسپورانژیوم دو گونه دیگر دیده شد.در دو سطح شوری 4000 و 8000 میلی گرم در لیتر تفاوت معنی‌داری بین ایندو جداشده وجودداشت اما در شاهد و سطح شوری 12000 میلی گرم در لیتر این تفاوت ناچیز بود. اثر شوری روی رهاسازی زئوسپور از اسپورانژیومهایی که در آب مقطر استریل تولید شده بودند، نشان داد که افزایش شوری تا سطح 1000 و 2000 میلی گرم در لیتر بترتیب در جداشده P.incotianae و P.citrophthora حاصل از خاک شور حداکثر تعداد زئوسپور آزاد شد.

شض
» مهندس مجتبی نعمتی
»» نظرات دیگران ( نظر)

 
بیماری آتشک سیب و گلابی ( Fire Blight)(یکشنبه 87 فروردین 18 ساعت 6:20 عصر )

 

آتشک از قدیمی ترین بیماری های باکتریائی است که عامل آن باکتری  Erwinia Amylovoraمی باشد و میتواند بیش از 75 نوع درخت و بوته از خانواده Rosacea را مورد حمله قرار دهد

 

بیماری در درختان سیب و گلابی بیشتر مخرب است .
باکتری عامل بیماری در شانکر های نسبتاً فرو رفته زمستان گذرانی کرده و در بهار، زمانی که دمای محیط مساعد باشد و باران های مکرری روی دهد باکتری شروع به فعالیت کرده و به سرعت زیاد شده و با کمک حشرات ، باران و باد پراکنده می شود .


این بیماری بیش از 200 سال است که در آمریکای شمالی شناخته شده ولی کنترل آن بعلت ناشناخته بودن عامل بیماری مشکل بوده است . متاسفانه در حال حاضر هم که عامل بیماری مشخص است به دلایل مشروحه زیر کنترل بیماری مشکل تر شده است.


1- سابقاً در هر هکتار 250 تا 500 درخت کاشته میشد در حالیکه امروزه جهت افزایش محصول 1250 تا 2500 درخت در هکتار کاشته میشود و برای انجام این امر لزوماً درختانی از واریته هائی که قد و قواره مناسب دارند انتخاب می شود که اکثراً در مقابل بیماری حساس هستند .


2- تقاضای بازار خرید و داشتن محصولاتی بظاهر مطلوب باغداران را تشویق میکند که به کاشت واریته های جدیدی اقدام کنند که متاسفانه اکثراً در مقابل بیماری آتشک حساس هستند .

 
3- داشتن درختان زیاد و محصول بیشتر در واحد سطح احتمالاً موجب نقصان مکانیزم های  فیزیولوژیکی  طبیعی در دفاع   از    بیماری   ها می گردد .

   

       شرایط شیوع بیماری:


نظر به اینکه بیماری آتشک در درختانی که رشد زیاد دارند شدیدتر است لذا باید در کود دهی (مخصوصاً کودهای ازوته ) توجه بیشتری مبذول گردد . کوددهی نباید تابع برنامه سالیانه باشد بلکه باید دید درخت کی و چه مقدار کود احتیاج دارد . درختان سیب نباید بیش از 25 تا 30 سانتیمتر و درختان گلابی بیش از 15 تا 20سانتیمتر رشد سر شاخه داشته باشند .

تجربه نشان داده است که در خاک های سنگین و کمتر آبکش ، درختان حساسیت بیشتری برای بیماری دارند و دلیل این امر میزان زیاد ازت و همچنین آب ذخیره شده در خاک می باشد که موجب رشد زیاد درخت میگردد . میزان ازت در برگ های درختان سیب و گلابی حداکثر 2 تا 2.4 درصد توصیه شده است .


حساسیت به بیماری آتشک در خاک های اسیدی که قاعدتاً کلسیم و منیزیوم کمتری دارند بیشتر است . نگهداری سطح زیرین خاک با پ هاش حدود 6 و سطح فوقانی خاک با پ هاش 6.5 تا 7 توصیه شده است . نقصان پتاسیم خاک هم موجب حساسیت است و میزان آن 1.35 تا 1.80 درصد توصیه می شود .


شرایط دیگر شیوع بیماری داشتن رطوبت نسبتاً زیاد و باران های مکرر ، دمای 21 تا 27 درجه سانتیگراد ، طولانی بودن دوره گل در شرایط سرد و رطوبی فصل بهار ونیز حضور باکتری در شانکر ها می باشد .


    علائم بیماری:


در اوایل بهار ، حدود دو هفته قبل از باز شدن گل ها ، گلبرگ ها آب سوخته ، قهوه ای رنگ و سپس سیاه می شوند و روی درخت باقی می مانند . شاخه های کوچک پژمرده و سیاه رنگ شده و بعضاً با 180 درجه خمیدگی عصائی شکل می شوند . روی بعضی از شاخه های قدیمی که از طریق گل ها و شاخه های کوچک آلوده می شوند شانکر های چروکیده و بعضاً فرو رفته تشکیل می شود که ممکن است شکاف برداشته و چوب زیرین نمایان گردد . مایع کرم رنگی که حامل میلیون ها باکتری می باشد از شانکرها خارج می شود و در شرایط رطوبی بطرف پائین روی تنه و شاخه ها سرازیر می شود . حشرات با این ترشحات آلوده شده و هر کدام با بیش از یکصد هزار باکتری موجب آلودگی گل ها می شود .


علائم بیماری روی میوه بستگی به زمان آلودگی دارد. اگر آلودگی زودتر اتفاق بیافتد ، میوه کوچک مانده و تغییر رنگ میدهد و به حالت چروکیده روی درخت باقی می ماند .

 در صورتیکه دیرتر آلوده شود به اندازه میوه نارس چروکیده نشده و تغییر رنگ نمی دهد .میوه های آلوده که با تگرگ یا حشرات آسیب دیده اند به رنگ های قرمز ، قهوه ای یا سیاه در می آیند . از میوه های آلوده ممکن است قطرات مایع زرد رنگ باکتری خارج شود .

 

     چرخه بیماری:


زمانی که شرایط محیط مساعد شد باکتری در شانکر که از سال گذشته در آن زمستان گذرانی کرده است بسرعت با تقسیم سلولی تکثیر یافته و مایع کرم رنگ، شیرین و چسبنده ای به نام Bacterial Ooze
تولید می کند . حشرات باکتری را به گل ها ، برگ ها وشاخه های تازه منتقل می کنند . در بهار و در دمای مساعد بین 18 تا 30 درجه سانتیگراد مدت زمان بین آلودگی و ظهور بیماری حدود 5 روز است . در شاخه های جدید آلودگی بسرعت در حدود روزانه 15 سانتیمتر پیشرفت می کند . باکتری از طریق شاخه های جدید بشاخه های قطورتر و تنه اصلی میرسد و در آنجا با تشکیل شانکر ها زمستان گذرانی می کند تا سال بعد چرخه بیماری را آغاز کند .


حشرات از قبیل زنبور ، مورچه ، حشرات پردار ، شته و سوسک به این ترشحات جلب شده و باکتری را به گل های باز شده منتقل می کند . این عمل با کمک باد و باران تشدید می شود . باکتری در گل هاتکثیر یافته و بسرعت بطرف ساقه حرکت می کند و در زمان کوتاهی تمامی گل ها ، برگ ها و میوه ها در محل آلودگی میمیرند . شاخه های جوان نیز از طریق منافذ برگ ها و زخم ها ، آلوده و سیاه رنگ شده و می میرند . قابل توجه است که تنها یک شانکر فعال میتواند میلیون ها باکتری تولید کرده و تمامی باغ را آلوده نمایند .

 

کنترل بیماری :


1 ــ هرس


نظر به اینکه باکتری در شانکر ها زمستان گذرانی می کند لذا حذف آنها از شدت بیماری در سال بعد جلوگیری می کند . بهتر است هرس در زمستان انجام شود چون زمانیکه برگ ها روی درخت باشند بعضی از شانکر ها قابل رویت نخواهند بود . در بهار یا اوایل تابستان هرس نباید انجام شود زیرا ممکن است موجب سرایت بیماری به قسمت های سالم درخت گردد . شاخه های آلوده 15 سانتیمتر پائین تر از ناحیه سیاه شده حذف شود . هرس شاخه های کوچک ممکن است اواخر تابستان انجام شود ولی حذف شاخه های قطور باید در اواخر زمستان انجام شود زیرا حذف آنها در آن زمان ممکن است موجب رویش جدید باشد .


هرس باید در هوای خشک انجام شود و هرس در فصل رویش حداقل 30 سانتیمتر پائین تر از قسمت آلوده که تغییر رنگ یافته است بعمل آید و در صورتیکه فقط چند درخت آلوده وجود داشته باشدممکن است باحذف قسمت های آلوده بطور دقیق ، از اشاعه بیماری به سایر درختان جلوگیری شود . برای جلوگیری از بیماری و شیوع آن لازم است درختان همه روزه مورد بازرسی قرار گیرد و قسمت های آلوده حذف شود.


وسایل هرس در فاصله هر برش باید با محلول 10% مایع سفید کننده ضد عفونی شود . در صورتیکه در تنه درختان آلوده ، هرس امکان نداشته باشد ، باید شانکر از 2.5 سانتیمتر ازطرفین زخم و 7 سانتیمتر از بالا و پائین آن با چاقوی تیز تا رسیدن به نسج سالم برداشته شود و با رنگ بوردو پر شود .

 

 2ــ مبارزه شیمیائی


1ــ سمپاشی با ترکیب بوردو ( 100ــ 0.75 ــ 0.25 ) شامل 1% روغن قبل از باز شدن شکوفه ها توصیه می شود .

 
Professor of Plant Pathology , The Pensylvania State University ,U.S.A. , 12 May 1999

 
2ــ سمپاشی با ترکیب بوردو باضافه 1% روغن قبل از باز شدن شکوفه ها توصیه می شود .

 
Fire Blight Management , U.S.A. internet 2002 )



3ــ سمپاشی با ترکیب بوردو ( 100ــ 0.75 ــ 0.75 ) قبل از باز شدن شکوفه ها توصیه می شود .

 
University of Illinois , U.S.A                      . September 19

 

4ــ سمپاشی با ترکیب بوردو در اواخر دوره خواب درختان بشرطی که تمامی درخت را بپوشاند توصیه می شود . بهتر است ترکیب بوردو با روغن مخلوط گردد . این سمپاشی بیماری اسکاب سیب را نیز کنترل می کند .

 
Presented by Professor
Paul W. Steiner , at the State Horticultural
Association of Pennsylvania
Annual Meeting . U.S.A. January 2000


5ــ برای کنترل آتشک سمپاشی با ترکیب بوردو 1% قبل از شروع زمان رویش و استربتومایسین 100 پی پی ام سه نوبت در زمان گل توصیه می شود .

 
W. Hal Shaffer ,Department of Plant Pathology , University of Missouri
, Columbia , U.S.A. 1999

6ــ برای کنترل آتشک سمپاشی با ترکیب بوردو 1% باضافه روغن در اواخر دوره خواب درختان توصیه می شود .


Utah Plant Diseases Control , U.S.A. February 1993

7ــ برای کنترل بیماری آتشک سمپاشی با ترکیب بوردو در دوره خواب درختان توصیه می شود .



8ــ برای کنترل بیماری آتشک در اواخر زمستان شاخه های آلوده 15 سانتیمتر پائین تر از محل آلودگی هرس شود و با ترکیب بوردو سمپاشی شود .

 
University of Minnesota ,Yard and Garden Clinic , Chad J. Behrendt, Ph.D and Crystal M. Floyd , U.S.A. 1999.
.

 

9ــ برای کنترل بیماری آتشک سمپاشی با ترکیب بوردو (100 ــ 0.75 ــ 0.25 ) باضافه 1% روغن در اواخر زمستان توصیه می شود .

 
The University of Tennessee , Steve Bost , Professor and Alan Windham , U.S.A.

10ــ برای کنترل بیماری آتشک سمپاشی با ترکیب بوردو (100 ــ 0.75 ــ 0.25) در دوره گل یک یا دو دفعه بفواصل 4 روز توصیه می شود .

 
The Morton Arboretum , Lisle , Illinis , U.S.A. 2000


» مهندس مجتبی نعمتی
»» نظرات دیگران ( نظر)

 
Coleus(جمعه 86 اسفند 17 ساعت 8:46 عصر )

Plant Type: Half-hardy Annual
Uses: Border, Container, Underplanting, Indoors, Greenhouse
Propagation: Stem Cuttings, Seeds
Habit: Bushy
Light: Full Sun, Part Shade
Flower Color: Blue
Blooms: Summer
Width: .75 - 1 ft.; Height: 3 ft.
Fertility: Average
Soil: Neutral, Moist
Zone: 1 - 1

Few plants exhibit a richer palette than this tropical shrub.  Velvety leaves are splashed with double or triple color combinations"  yellow, red, green, orange, bronze, ivory, chartreuse, white, cream, brown, red, crimson, salmon, pink, maroon, and purple.  The leaves themselves can be heart-shaped, very narrow, or oval with deep lobes, serrations, scallops or ruffled edges.  Flame nettle, as it is also called, reaches 1 to 3 feet tall. All hybrids form spreading mounds

 

Set nursery transplants of this fast-growing annual 2 to 3 feet apart in moist soil.  Select a site that receives morning sun.  Keep flower spikes snipped to extend the rich foliage color into fall.

Most coleus grow best in strong, indirect light or filtered shade.  Some varieties, most notably those that have more red pigment in their leaves, are more sun tolerant.  Look for "Plum Parfait" and "Burgundy Sun" at your local nursery.  Both were bred for full sun and are among cutting-grown types that bloom little if at all during the growing season.  

All are hybrids, tracing their parentage back to the 3- to 6-foot-tall C. blumei, to the 1 1/2- to 3-foot-tall C. pumilus and to other species. C. pumilus, besides contributing shorter growth, accounts for the creeping stem, deeply toothed leaves and three-colored patterns found in many coleuses. Typical of the varieties is "Rose Wizard", which grows 10 inches tall and has leaves up to 4 inches long, bright rose in the center, with cream and green edges. In their native habitat, coleuses grow as perennials, but they are generally grown as annuals in cooler temperate-zone gardens. They are used in beds and borders as edging plants or in masses, as well as in pots, hanging containers and window boxes.

Coleuses are winter-hardy only in Zone 10, but they can be cultivated as summer annuals almost anywhere and do well in a wide range of garden soils. They do best, however, if they are kept evenly moist and are fed monthly with an all-purpose fertilizer. Mulch if necessary to maintain soil moisture. Although most gardeners purchase nursery-grown seedlings or rooted cuttings, common coleus can be started from seeds sown indoors 10 weeks before the last frost is due. Do not cover the seeds. With bottom heat of 70°, seeds germinate in 10 days. Move plants into the garden when all frost danger is past, spacing them 8 to 12 inches apart. The first several pairs of leaves may not be variegated; colors will develop later and the most intense colors are usually found in vigorous seedlings. 

You can easily propagate additional coleuses of any variety from stem cuttings, rooting them in water or moist sand.

 

Watch for mealy bugs and aphids.


» مهندس مجتبی نعمتی
»» نظرات دیگران ( نظر)

 
گیاه تمشک(شنبه 86 اسفند 4 ساعت 9:54 صبح )
گل سرخ Rosaceae :تیره
Rubus caesius L. :نام لاتین
Dewberry – Blue bramble :نام انگلیسی
تمشک :نام فارسی
علیق :نام عربی

شرح گیاه

گونه تمشک در جنگلهای شمال کشور از گرگان ، آستارا و همچنین در آذربایجان و کردستان و بختیاری و لرستان و کرمان و خراسان و دامنه های جنوبی البرز انتشار دارد : و در الیکا واقع در شمال شرقی کندوان تا 2500 متری ارتفاع از سطح دریا دیده شده است انشعابات آن گرد آلود و بدون گوشه و ضلع با خارهای خرد و غده ای است و با جست های ریشه جوش تکثیر می شود. برگهایش غشائی و دارای کرکهای پراکنده است برگچه انتهایی آن تخم مرغی چهار گوش و با قاعده ای کم و بیش قلبی شکل است. گوشوارک های آن نیزه ای می باشد پا یک های گل آن خزی و با غده های فلسی است کاسه آن کرکدار و به میوه اتصال دارد. گلهایش بیضی شکل و سفید و صاف و گرد آلود است. انواع تمشک که در شمال ایران به چشم می خورد دو نوع است : نوع اول تمشکهای دانه ریز که زود رس ترین تمشکها هستند و نوع دوم تمشکهای دانه درشت هستند و 2 هفته پس از دانه ریز می رسند. منظور از دانه ریز یا درشت تک تک میوه های موجود در هر میوه مرکب است که در نوع اول ریز تر و در نوع دوم درشت تر است. از انواع تمشکهای خارجی معروفترین آنها عبارتند از : 1- Theodor reimer از پر محصولترین تمشکها و برای باغ تمشک توصیه می شود. و در آمریکا بنام هیمالیا معروف است. 2- Wilson زودرس ترین واریته تمشک است. 3- Mammouth که میوه هایش حدود 15 روز بعد از ویلسون می رسند.

نیاز اکولوژیکی

آب و هوا

تمشکها به هوای آفتابی و گرم با کمی رطوبت نیاز دارند بادهایی با سرعت کم راتحمل می کنند ولی قادر به مقاومت در مقابل سرمای شدید به مدت زیاد نیستند. سرمای شدید (پائین تر از 15 درجه زیر صفر) قادر است تمام شاخه هایش را تا سطح زمین بخشکاند ولی قسمتهای زیر زمینی آن (ساقه های زیرزمینی) سالم باقی مانده و در بهار بعد جوانه های تازه می دهند که از آنها شاخه های تازه روئیده و رشد می کنند. این شاخه ها در همان سال میوه نمی دهند و تنها در سال بعد به میوه می نشینند. بنابراین بعد از هر بار یخ زدگی گیاه باید انتظار یک سال بی میوه ماندن را داشت. تمشک در مناطق گرم و خشک در اثر گرمای شدید بخصوص کمبود رطوبت بشدت صدمه می بیند در مناطق پر باران آنرا در زمینهای نسبتاً بلند و مرتفع یا در زمینهای شیب دار می کارند در زمینهای پست و پرباران شرط موفقیت ایجاد یک زهکشی صحیح و برنامه ریزی شده است تا آب نتواند در آن جمع شود. آبیاری – بوته های تمشک به خشکی خاک حساس اند. خاک آنها باید دائماً مرطوب باشد ولی خیس بودنش را هم نمی توانند تحمل کنند زیرا خاکهای خیس و لجن زار در مدت نسبتاً زیاد باعث خفه شدن ریشه هایش گشته و گیاه را از بین می برد. کمبود رطوبت خاک می تواند محصول تمشک را تا نصف حتی تا یک سوم تقلیل دهد. در مناطق کم باران یا خشک آبیاری از ضروریات است در مناطق نسبتاً خشک بوته های تمشک را معمولاً حدود 8 بار در سال آبیاری می کنند تاگیاه بتواند محصول زیاد تولید کند دفعات آبیاری به روش زیر تنظیم می شود. 1- پیش از به گل نشستن یک نوبت. 2- هنگام تشکیل میوه دو نوبت. 3- زمان رسیدن میوه یک نوبت. 4- پس از برداشت میوه تا اواسط پائیز سه نوبت 5- آبیاری زمستان یک نوبت میزان آب مصرفی در هر آبیاری حدود 500 متر مکعب در هر هکتار حساب می شود. کمبود آبیاری باعث می شود که (1) میوه ها کوچک و کم آب و در نتیجه کمتر خوشمزه شوند. 2- شاخه هایی که در سال آینده باید میوه دهنده قدرت جوانه زدنشان تصعیف کشته و در سال آینده کمتر محصول می دهد.3- برگها پیش از موعد زرد شده و بریزند.

خاک

تمشک گیاهی است که در هر نوع زمین رشد کرده و میوه می دهد در صورت مساعد بودن آب و هوا هم در زمینهای سنگلاخی کم عمق و هم در زمینهای عمیق کاشته شده و محصول بدهد. بهترین خاک برای رشد بوته های تمشک خاکهای شنی – رسی است که عمق زیاد مثلاً 2 متر یا بیشتر داشته باشند چون در چنین خاکهایی ریشه ها قادرند رشد زیادتر پیدا کرده و ریشه های جانبی زیادتر بدهند.

کود

مقدار کودی که برای باغهای تمشک لازم است با نوع گیاهانی که در آنجا کاشته شده اند فرق می کند اگرچه کودهای شیمیایی و آلی برای رشد و برداشت محصول از جمله لوازم اصلی کارند به هیچ وجه نباید از اهمیت مرطوب نگهداشتن زمین غفلت کرد چون تمشک بدان سخت نیاز دارد و این کار با دادن هوموس یا کودهای حیوانی بویژه کود گاوی مسیر است در کود دادن باغهای تمشک همیشه کودهای شیمیایی مکمل کودهای حیوانی هستند. مقدار کود پیشنهادی عبارتند از : 50 تن کود حیوانی، در هر هکتار، 100 کیلو کودازته به صورت N در هر هکتار ، 100 کلیوگرم کود فسفره به صورت P2O5 در هر هکتار 100 کیلو کود پتاسی به صورت K2O در هر هکتار تمشک به کود سرک هم جواب مثبت داده و میوه های زیادتر تولید می کند و میوه ها بزرگتر می شوند. مقدار کود سرک همه ساله 30 کیلو کود ازته به صورت N در هر هکتار 30 کیلو کود فسفر به صورت P2O5 در هر هکتار 30 کیلو گرم کود پتاسی به صورت K2O در هر هکتار است که بهتر است در چند بار بافاصله 2 ماهه داده شود.

ازدیاد

تمشک از راههای متفاوت زیاد می شود که مهمترین آنها عبارتند از ازدیاد جنسی و ازدیاد غیر جنسی

ازدیاد جنسی

1- ازدیاد بوسیله پا جوش : بوته های تمشک همه ساله به تعداد زیاد پا جوش می دهند بهترین زمان برداشت یا جوشها پس از ریختن کامل برگها در زمستان است در این وقت جوانه هایی را که در چند سانتی متر بوته تمشک سر از زمین بیرون آورده اند.از بوته جدا کرده در باغ ردیف کاری کرد. این کار را می توان در اواخر زمستان که هنوز بوته های برگ نزده اند هم انجام داد پاجوشها هر چه قویتر باشند بوته ها قویتر و سالمتر و پر محصول تری تولید می کنند. همچنین می توان پاجوشها را در اوایل زمستان کنده و جمع آوری کرد و در محلی که خطر سرمازدگی نداشته باشد نگهداری کرده و در بهار را کاشت. 2- ازدیاد بوسیله انتهای شاخه ها : هر گاه قسمت انتهایی و نرم شاخه های اغلب واریته های تمشک در خاک فرو برده شوند ریشه داده و تبدیل به گیاه تازه ای می شوند. از این خاصیت در باغبانی استفاده کرده و سر شاخه های تمشک را به داخل گلدان فرو می برند و پس از ریشه دار شدن از گیاه مادر جدا و در نقطه مورد نظر می کارند. 3- خوابانیدن : شیاری در خاک به عمق 5 سانتی متر کنده شاخه تمشک را در داخل آن قرار می دهند به کمک میله هایی شبیه سنجاق مو و فرو کردن آن در خاک شاخه را روی زمین ثابت می بندند. آنگاه رویش حدود 5 سانتیمتر خاک یا در صورت امکان شن ، پیت ، کمپوست می پاشند و فوری آبیاری می کنند این کار را معمولاً در اواسط تابستان انجام می دهند گیاه تمشک در اوایل اردیبهشت ماه سال آینده آماده بهره برداری خواهد بود. در این روش بهتر است نخست شاخه را از بوته تمشک مادر قطع کرده و سه چهار ماهی به حال خود بگذراند تا خوب ریشه بزند. نکاتی که در این کار باید رعایت نمود شامل الف) شاخه ای که در خاک میگذراند باید سرش از خاک بیرون باشد. ب) قبل از گذاشتن آن به داخل شیار باید تمام برگهایش را کند. ج) شاخه را در طول با یک تیغ زخمی کرد تا جوانه های زیادی در مدتی سریعتر تشکیل شوند. 4- ازدیاد وسیله قلمه ریشه : این روش بهترین ساده ترین و موفق ترین را ازدیاد تمشک است برای این کار قسمتی از ریشه های یک بوته تمشک قوی و سالم و پر محصول را. از خاک بیرون آورده آنهارا به درازای یک انگشت بریده در خاک کود داده ای که شیاری به عمق 5 الی 7سانتی متر از قبل آماده شده می خوابانند روی شیار را با خاک نرم پوشانده با لگد خاک را فشا ر داده و فوراً آبیاری می کنند. زمان این کار در استانهای جنوبی دریای خزر نیمه دوم پائیز و در سایر استانها نیمه اول پائیز است. ریشه های ریز ریز را می توان در خاکی مرطوب و سرد تمام زمستان حفظ کرده و در اوایل بهار کاشت .

ازدیاد جنسی

ازدیاد به وسیله بذر : روش ازدیاد با بذر به این طریق است که تنها بذر میوه های خیلی رسیده را انتخاب و پس از جدا کردن از گوشت به کمک شیر آب و غربال بذرها را در سایه خشک می کنند در بهار داخل گلدانها پاشیده و حدود یک الی دو میلی متر شن با خاک نرم رویش غربال می کنند خاک را با دست یا تخته فشار داده آنگاه آبیاری کرده و روی گلدان یک شیشه می گذارند. آبیاری باید خیلی نرم و در صورت امکان با اسپری صورت گیرد تا بذرها مرتب جابجا نشوند یک تا دو هفته پس از بیرون آمدن گیاهان آنها را در گلدانها خیلی کوچک نشاء کرده در سایه می گذارند 3 تا 4 هفته بعد گیاهان را در گلدانهای بزرگتر (12 سانتی متری) نشاء می کنند و در اواسط اردیبشهت ماه به محل نهائی انتقال داده می شوند.

کاشت

کاشت نهال تمشک می تواند در پائیز و پس از زرد شدن و ریختن برگهای آن انجام گیرد. البته به شرطی که زمین را از قبل برای این کار اماده کرده باشند یعنی کودهای آلی و کمعدنی را پاشید و به دنبا آن شخم عمیق زده و کودها رابه عمق فرستاده باشند و همچنین به شرطی که نهال در جریان بهار و تابستان خوب رشدکرده و تا اوایل پائیز کاملاً رسیده و تقریباً چوبی شده باشد. بهترین زمان کاشت نهالهای تمشک اول بهار می باشد کاشت بهاره به باغدار فرصت می دهد که در جریان پائیز و زمستان کودپاشی، شخم و چاله کنی را به خوبی انجام داده و زمین در اول بهار آماده کاشت نهالها باشد. چاله ها را معمولاً 40×40×40 سانتی متر می کنند و پس از گذاشتن نهال به داخل چاله هنگام ریختن خاک کمی کود فسفره را نیز داخل آن طبقه با دست می‌پاشند. نهالها هر چه بیشتر ریشه داشته باشند امکان گرفتن آنها زیادتر است چاله ها ردیف کنده می شوند تا کارکردن در باغ با ماشینهای کشاورزی امکان پذیر باشد. معمولاً فاصله نهالها از یکدیگر با قدرت رشدآن متناسب است هر چه قدرت رشدش بیشتر باشد باید فاصله ها را زیادتر کرد. در تمشکهای ایرانی این فاصله را 150 سانتی متر و فاصله ردیف ها را از یکدیگر 2 متر پیشنهاد شده است در تمشک کاری مثل موکاری باید تعدادی چوب در هر ردیف به زمین فرو زده و به وسیله 4 تا 6 ردیف سیم آنها را با یکدیگر اتصال داده و نهالها را پس از کاشتن و در حال رشد بر روی این داربست راهنمایی کرد و در صورت لزوم به سیم هابست. نهالهای خشک شده باید جانشین شوند و این کار راهر سال باید تکرار کرد. بهتر است هنگام کاشت کمی کمپوست یا مقداری پیت خیس شده را با خاک مخلوط و با آن چاله را پر کرد.

داشت

هرس و مبارزه با بیماریها و آفات از مراقبتهای لازم می باشد. هرس رشد و فرم و مقدار محصول بوته تمشک به هرس صحیح آن بستگی دارد. در روزها و ماههای اول پس از کاشت باید به کمک هرس به شاخه های آن فرم داد بطوریکه راهنمائی آنها بر روی داربست سیمی امکان پذیر شود. با بریدن نهالهای کاشته شده به ارتفاع حدود 30 تا 50 سانتی متر (حدود یک ماه پس از کاشت یا اندکی دیرتر و یا حتی هنگام کاشت) جوانه هایی که در قسمت پائین بوته و نزدیک زمین قرار دارند تحریک شده و شاخه های متعددی می دهند در زمستان بعد شاخه های ضعیف و اضافی را ته بر کرده و به شاخه های سالم و قوی به تعداد مورد لزوم اجازه رشد بهتر می دهند شاخه های جوانی را که تازه رشد کرده و در سال آینده باید میوه دهند (تعدادشان معمولاً حدود 6 عدد شاخه برای هر سال انتخاب میشوند) در 150 سانتی متر محدود می کنند یعنی آنچه بیش از این دراز رشد کرده را هرس کرده دور می اندازند در شاخه های جانبی که از بغل برگها رشد می کنند تنها یک جوانه (نه بیشتر) گذاشته بقیه هرس می شوند برای این کار باید منتظر بود تا درازای این شاخه های جانبی به 30 الی 40 سانتی متر برسند آنگاه آنها را در یک جوانه محدود کرده و بقیه را هرس می کنند. هر بوته تمشک دارای تعدادی ساقه های زیرزمینی و تعداد کمتری شاخه های هوائی است. شاخه های زیرزمینی دائمی بوده و شاخه های هوائی تنها 2 سال زنده و فعالند. شاخه های هوایی سال اول به خود سازی و رشد می پردازند و در سال دوم میوه می دهند، پس از میوه دادن در پائیز همان سال خشک شده و از بین میروند لذا بهتر است آنها را فوراً پس از باردهی ته بر کرد.

بیماریها آفات

مهمترین بیماریهای تمشک عبارتند از : (1) سوسک تمشک (Byturus Tomentosus) (2) سرخرطومی تمشک و توت فرنگی (Anthonomus Rubi) راه معالجه دو آفت فوق الذکر استفاده از سموم حشره کش بویژه سموم سیستیک است. (3) شته تمشک (Aphis idaei) راه مبارزه با آن سمپاشی. یا حشره کشها است (4) لکه سفید برگ تمشک (5) زنگ برگ تمشک راه مبارزه با 2 آفت اخیر استفاده از قارچ کش ها است.

برداشت

زمان برداشت میوه های تمشک در آب و هوای مختلف و در ارتفاعات متفاوت فرق می کند. در شرایط آب و هوای استانهای جنوبی دریای خزر میوه تقریباً از نیمه دوم خرداد ماه تا نیمه اول تیر ماه (4 هفته) به تدریج رسیده و قابل برداشت هستند از آنجائیکه تمام میوه ها در یک زمان نمی رسند باید در این مدت یکبار در هفته میوه ها را چید رسیدن میوه سه مرحله دارد که از هر مرحله آن برای یک مصرف استفاده میشود. 1- مرحله اول : میوه هارنگ مخصوص خودشان را کاملاً گرفته اند مزه اش در دهان ترش و شیرین است از این مرحله برای درست کردن مربا ، ژله و مارمالاد استفاده می کنند. 2- مرحله دوم وضعی است که میوه ها کاملاً رسیده و شیرین هستند این میوه ها خام مصرف می شوند. 3- مرحله سوم : در این مرحله میوه ها بیش از حد رسیده و از شدت رسیده شدن حتی در حال پژمرده شدن هستند. از میوها در این مرحله می توان بذر گرفت. تمشک میوه ای است که پس از برداشت زود فاسد میشود بخصوص اگر در مراحل دوم وسوم آنرا چیده باشند لذا باید بین زمان چیدن و وقت مصرف فاصله ای کوتاه باشد.

دامنه انتشار

گرگان رباط قزاق ، مازندران زمین کینج و دشت نظیر در 1330 – 800 متری ، دره چالوس در 2000 متری ، گیلان ، لاهیجان ، آستارا ، آذربایجان کردستان : بین بانه و پلاکه در 1900 – 1700 متری بختیاری. لرستان، کشور در 1500 متری کرمان، خراسان : یک چنار، اطراف تهران : پس قلعه و کرج انواع خاردار این گیاهان دارای اسامی محلی زیر می باشد. لم در نور ، لام در شیرگاه و میاندره ، نمیش دونه در آمل ، تموش بورتیکان دررامیان ، و لش در گیلان ، هندل در آستارا، کره تیف در لاهیجان ، تمیشه بور در طوالش ، تمشک در تهران تمش در مازندران ، تورک در کردستان
» مهندس مجتبی نعمتی
»» نظرات دیگران ( نظر)

 
اثرات خطرناک آفتکشها بر سلامت انسان(سه شنبه 86 بهمن 23 ساعت 10:22 صبح )

مقدمه

هر چند کنترل عامل بیماری‌زا با استفاده از آفت‌کشها در بخش کشاورزی سودمند است ولی آفت‌کشها باعث ایجاد بیماری و مرگ در انسان‌ها می‌گردند، این مشکلات ناشی از شرایط مختلف تماس مستقیم و غیرمستقیم انسان با آفت‌کش‌ها می‌باشد. مستعدترین افراد آنهایی هستند که در تماس مستقیم با این چنین مواد شیمیائی‌اند که همان کارگرانی هستند که در بخش کشاورزی در معرض سموم آفت‌کش می‌باشند و یا اینکه در کارخانه تولید سم کار می‌کنند.
کارگرانی که سموم آفت‌کش را مخلوط ، حمل یا در مزرعه بکار می‌گیرند در معرض و تماس شدید آفت‌کش‌ها قرار دارند و اولین محل تماس سم در انسان پوست می‌باشد، اگر همین کارگران به لباس محافظ سم در زمان استفاده از مواد شیمیایی مجهز نباشند جذب آفت‌کش‌ها از طریق پوست می‌تواند چشمگیر و قابل ملاحظه باشد. به محض اینکه پوست در معرض سم قرار می‌گیرد، ممکن است سم در بدن جذب یا تنها در سطح پوست باقی بماند. اثر موضعی عمومی که از تأثیر سم بر روی پوست دیده می‌شود، مشکلاتی از قبیل درماتیت‌ها می‌باشد. جذب آفت‌کش در بدن می‌تواند باعث بروز مشکلاتی برای سلامتی انسان بشود، از قبیل سوزش چشم ، در حالت جذب بیشتر مشکلات دستگاه تنفسی با مسمومیت سیستمیک که در آخر ممکن است به مرگ بیانجامد.
تماس غیر مستقیم با آفت‌کش ها ناشی از خوردن غذاهایی است که سموم آفت‌کش در آن نفوذ کرده‌اند و می‌تواند باعث افزایش مواد سمی در بدن انسان گردد، که معمولا وابسته به بودن درازمدت در معرض این آفت‌کش‌ها می‌باشد که ممکن است منجر به بیماری شود و یا اینکه نگردد. بدن انسان یک سازواره بیوشیمیایی خیلی پیچیده‌ای است که به راحتی خودسازگار و انعطاف پذیرمی‌شود و آن دارای سیستم تنظیم کننده متعددی است، تا مطمئن سازد که تمام اجزاء بدن در پاسخ به شرایط بیرونی کاملا درست ایفای نقش می‌کنند.

آفت‌کش‌ها چطوری به انسان تأثیر می‌گذارند؟

آفت‌کش‌ها با تغییر سرعت فعالیت‌های مختلف بدن ، افزایش آنها به عنوان مثال ، افزایش تپش قلب و تعریق یا کاهش آنها مثلا توقف کامل تنفس عمل می‌کنند. به عنوان مثال ، جمعیت قرار گرفته در معرض سمپاشی با حشره‌کش مالاتیون بر اساس تجربه می‌تواند سبب تعریق گردد، این نتیجه در اثر یک سری از رخدادهای فیزیولوژیکی در بدن می‌باشد که به عنوان پاسخی به مواد شیمیایی وارد شده در بدن است و در ابتدا سبب عدم فعالیت بیوشیمیایی آنزیم می‌گردد. در نتیجه:
  • این تغییر بیوشیمیائی به تغییر سلولی می‌انجامد. (در این حالت افزایش فعالیت عصبی)
  • تغییر سلولی سپس موجب تغییرات فیزیولوژیکی می‌شود که علائم مسمومیت مشاهده یا در سیستم‌های فیزیولوژیکی خاص بدن احساس می شوند. (در این حالت فعالیت غدد تعرقی) در ادامه نیز توسعه بنیادین اثرات مذکور از بیوشیمیایی به سلولی و آنهم به فیزیولوژیکی در اغلب مسمومیت‌ها بدین شکل بروز می‌نماید.
    بسته به مکانیسم بیوشیمیایی ویژه یک فعالیت ، یک سم ممکن است اثرات خیلی وسیعی در داخل بدن داشته باشد، و یا امکان دارد سبب تغییر خیلی محدودی در فعالیت های فیزیولوژیکی در یک ناحیه خاصی از بدن یا اندامی گردد. سم مالاتیون به سادگی سبب غیر فعال شدن یک آنزیم می‌شود که رابط بین اعصاب است، آنزیمی که توسط سم پاراتیون و یا دیگر آفت‌کش‌ها غیرفعال می‌گردند در بدن معمول است و بنابراین تنوع اثرات روی اکثر سیستمهای بدن در کنار تعریق مشاهده می‌شوند.

سمیت

سمیت واژه عمومی است که شامل اثرات زیان‌آوری است که توسط آفت‌کش‌ها ایجاد می‌شود این اثرات زیانبار می‌تواند، شامل گروهی از علائم ساده همچون سردرد ، تهوع و در حالت شدید مثل ‌کما ، تشنج و حتی مرگ باشد. مسمومیت بطور نرمال به چهار نوع تقسیم می‌شود، که به میزان قرارگیری در معرض یک آفت‌کش و مدت زمان تماس با سم بستگی دارد تا علائم مسمومیت توسعه و بروز نماید. در نتیجه قرارگیری کوتاه مدت در معرض سم و اتفاقی که در داخل یک دوره زمانی کوتاه مدت بطور نسبی در داخل بدن اتفاق می‌افتد.
در صورتی که در حالت درازمدت در نتیجه قرارگیری در معرض سم در دوره زمانی بلند مدت مسمومیت رخ می‌دهد. اغلب مسمومیت ها بهبودپذیر هستند و باعث صدمه دائمی نمی‌شوند اما ممکن است بهبود کامل در درازمدت حاصل آید، اگر چه بیشتر آفت‌کش ها ممکن است باعث بروز صدمات دائمی و غیرقابل برگشت و بهبود پذیر باشند، آفت‌کش‌ها می‌توانند بر روی یک سیستم و عضو خاصی در بدن تأثیر بگذارند یا آنها ممکن است مسمومیت ویژه‌ای را با تأثیرگذاری روی تعدادی از سیستم را ایجاد نمایند. معمولا نوع مسمومیت به گروه‌های دیگری نیز تقسیم می‌شوند ،که بر اساس تأثیرگذاری آن بر سیستمها و دستگاه‌های عمده بدن قرار دارند.

فاکتورهای تعیین کننده برآمد مسمومیت آفت‌کش

اگر جذب آفت‌کش یک واقعیت ثابت شده است امکان دارد مقدار سم جذب شده برای ایجاد مرگ کافی گردد که به مقدار ترکیب اصلی سم دارد. راه‌های مختلف اندازه‌گیری سمیت مواد شیمیایی توسعه یافته است و اندازه‌گیری این فاکتور شامل دز کشنده صددرصد یا Ld50 است . واژه Ld50 بیان می‌کند شدت سمیتی که از طریق جذب پوستی و دهانی برای کشتن 50 درصد کل حیوانات تحت آزمایش نیاز است. معمولا اطلاعات حاصله از مطالعات آزمایشها طبقه‌بندی آفت‌کش را در ارتباط با درجه سمیت فراهم می‌کند که آفت‌کش‌های خیلی سمی Ld50 خیلی کمتری دارند.
هر چند آن بایستی ارزشش از Ld50 گفته شود ولی بهتر بود از روی احتیاط تفسیر گردد، نظر به اینکه تفاوت وسیعی در پاسخ بین گونه‌های موجودات زنده وجود دارد. دز آفت‌کش ، تا حدودی برآمد مسمومیت ایجاد شده بوسیله سم را تعیین می‌کند. اگر دز بیشتری از سم جذب بدن شده باشد مسمومیتی‌که بوجود می‌آید نه تنها در ترکیبات نسبتا سمی بلکه برای ترکیبات با سمیت پایین نیز جدی خواهد بود. کنترل دز ، اساس ایمنی استفاده از آفت‌کش‌هاست. بروز علائم سمی آفت‌کش ممکن است ‌چندان هم تنها به دز بستگی نداشته باشد بلکه به مدت قرارگیری در معرض سم نیز بستگی داشته باشد.
برای اکثر آفت‌کشها اثرات سمی مشاهده شده از تماس کم با سم ممکن است کاملا متفاوت از تماسهای تکراری با سم باشد. بیشتر علائم تماسهای تکراری با سم به آرامی توسعه می‌یابند و در بیشتر موارد ممکن است علائم مسمومیت مشابه با علائم بیماریهای مزمن باشد که تشخیص اینکه مورد مسمومیت است یا بیماری را با مشکل مواجه می‌سازد.

مسیرهای ورود سم به بدن

تعیین‌ کننده نهایی برآمد مسمومیت ایجاد شده توسط سم ، مسیر ورود سم به بدن است، مسمومیت از طریق آفت‌کش از طریق خوردن ، استنشاق یا جذب از راه پوست می‌باشد. بیشتر مواد شیمیایی به عنوان مثال ، سم مالاتیون توسط هر سه روش تماس با سم در دز بالای سم بطور یکسان ایجاد مسمومیت می‌کند و توسط هر سه روش تماس با سم صرفنظر از مدت قرارگیری در معرض سم و مقدار دز سم بطور یکسان ایجاد مسمومیت نمی‌کند.
تماس و نفوذ پوستی عمومی‌ترین راه نفوذ سم به بدن می‌باشد و اگر مقدار معینی از آفت‌کش به بدن وارد شده باشد اثرات سمی بطور عادی دیده خواهند شد. روی‌هم‌رفته تعدادی از آفت‌کش‌های شناخته شده از طریق پوست در مقدار بیشتری جذب شوند تقریبا کم است، اثرات مشاهده شده در اکثر حالات معمولا محدود به پوست با علائمی همچون خارش و حساسیت پوست می‌باشند.

نحوه استفاده آفت کش های شیمیائی

تمامی آفت‌کش‌های شیمیایی بایستی با احتیاط بکار برده شوند، برای استفاده مطمئن و دائمی از تمامی مواد شیمیائی عناوین ذیل باید رعایت شود:
  • همیشه قبل از استفاده مواد شیمیایی برچسب روی آن را بدقت خوانده و طبق دستورالعمل اجرا کنید.
  • آفت‌کش‌ها را به دور از دسترس کودکان نگهداشته و در ظروف سربسته برچسب‌دار نگهداری نمائید
  • از کشیدن سیگار در زمان سمپاشی یا گردپاشی خودداری کنید چون اکثر مواد شیمیایی قابل اشتعال هستند.
  • از لباس‌های محافظت کننده و ماسک استفاده نمائید آستینها کاملا کشیده در پایین دست و یقه را کاملا ببندید، در صورت ریخته شدن مواد سمی روی پوستتان فورا آن را با آب و صابون بشوئید.
  • دستانتان را بعد از سمپاشی یا گردپاشی و قبل از غذا خوردن بشوئید و لباستان را تعویض نمائید.
  • اگر شما در زمان استفاده از آفت‌کش یا کمی بعد از آن احساس ناخوشی کردید سریعا به پزشک مراجعه نمائید.

» مهندس مجتبی نعمتی
»» نظرات دیگران ( نظر)